Pek çok hükumet, kullandığı bazı gizli yöntemlerin ya da gizli kalması gereken ilişkilerinin açığa çıkmasıyla sıkıntılı dönemler geçirmişti. Ancak son dönemde İsveç’in başına gelen skandal kadar hiçbir ülkenin başına gelmemişti. Bu durum, kendi gizli verilerini korumaktan aciz hükumetlerin, vatandaşlarının verilerini ne kadar koruyabileceğine dair endişeleri artırıyor.
Her şey İsveç’te bir genel direktörün hızlı bir şekilde yargılanıp, yarım maaş cezaya çarptırılmasıyla ortaya çıktı. Devlet yetkililerinin birbirinin arkasını ne kadar koruduğu düşünüldüğünde bu ceza, sıradan birine ömür boyu hapis cezası verilmesi gibi bir şey. Olay incelenince, İsveç Ulaşım Dairesi’nin, tüm verilerini IBM’in işlettiği ‘buluta’ aktardığı ortaya çıktı. ‘Bulut bilişim’in aslında soyut bir kavram olduğundan ve ‘buluta yüklemek’ olarak ifade edilen eylemin, verileri bir bilgisayardan başka bir bilgisayar aktarmaktan ibaret olduğundan haberi olmadığı düşünülen Ulaşım Dairesi Genel Müdürü Maria Ågren hızla görevinden emekli oldu. Altı ay sonra ise .
Pek çok devlet sırrı açığa çıktı
Devlet sırrı olması gereken verilerin yurt dışında kurulu bir veri merkezine gönderilmesi İsveç’in şu anda oldukça savunmasız bir hale gelmesine sebep verdi. Geçtiğimiz yılın Mart ayında, ülkedeki tüm araç kayıtları, sisteme abone olan tüm pazarlamacılara gönderildi. Aslında araç kayıt verileri kamuya açık olduğu için bu konuda bir sorun yok. Ancak gönderilen listelerde, tanık koruma programında yer alan kişilerin isimleri ve kullandıkları araçlar da yer alıyordu.
Ulaşım Dairesi’nin bu soruna bulduğu çözüm ise daha korkunç. Aslında ikinci bir e-posta ile düzenlenmiş bir liste göndermek ve önceki e-postanın silinmesini istemek yeterli olabilecekken yetkililer bambaşka bir yöntem izledi. Gizli olması gereken bilgileri tek tek işaretleyen yetkililer, listeyi elinde bulunduran pazarlamacılara “Bu kişilerin bilgileri gizlidir, onları listenizden silin” diyen . Yani herkes, kimin bilgilerinin gizli olması gerektiğini belirten (dolayısıyla bu kişileri ifşa eden) bir liste almış oldu.
Skandal bununla da bitmiyor. ‘Bulut’a yüklendiği ifade edilen diğer listeler şu şekilde:
- Ülkedeki tüm yol ve köprülerin ağırlık taşıma kapasiteleri (yani savaş zamanında hangi yolların uçak iniş kalkışına uygun olacağını gösteren veriler)
- Hava Kuvvetleri’nde çalışan tüm adı, fotoğrafı ve ev adresi
- adı, fotoğrafı ve ev adresi
- Askeriyenin en gizli birimlerinde görev alan kişilerin adı, fotoğrafı ve ev adresi (Bizdeki MİT ya da Özel Kuvvetler Komutanlığı -Bordo Bereliler- gibi birimler)
- Tanık koruma programındaki ve kimliğini herhangi bir sebepten saklaması gereken herkesin adı, fotoğrafı ve ev adresi
- Devlete ait tipi, modeli, ağırlığı ve arıza kayıtlarının yanı sıra bunları kunlanan kişilerin bilgileri.
Tüm bu bilgilerin sadece yurt dışına çıkmış olması değil aynı zamanda AB dışındaki kişilerin eline geçmiş olması, herhangi bir şekilde yaptırım uygulanmasını da imkansız hale getiriyor. Bu bilgileri sızdıran kişi sıradan bir vatandaş olsa ağırlaştırılmış müebbet hapis dışında herhangi bir ceza alma ihtimali yok. Ancak bunu yapan bir devlet yetkilisi olunca yarım maaş ceza ile kurtulabiliyor.
Bu arada sızıntı hala çözülmüş değil. Yapılan açıklamalarda bir çözüme ulaşılabileceği ifade ediliyor.
