İsveç’te yapılan araştırmada 184 çocuk, doğdukları günden 4 yaşına gelene kadar belirli aralıklarla bir alerji uzmanı tarafından muayene edilerek takip edildi. Çocukların beslenme ile ilgili tüm özellikleri meselâ ne kadar süre anne sütü aldıkları, hangi besinlere ne zaman başlandığı anne-babalarca tutulan günlüklere kaydedildi.
Çocuklar 6 aylık olduklarında anne-babalarına sorularak çocukların %74’ünün emzik kullandıkları; bunların %83’ünün emzikleri musluk suyu ile yıkadıkları, %54’ünün emzikleri kaynattıkları ve %48’inin de emzikleri ağızlarında emerek temizledikleri belirlendi.
Çocuklar 4 yaşına geldiklerinde ise tükürüklerinde bulunan mikroplar yani ‘oral mikrobiyota’ belirlendi. Çocuklar 18 ve 36 aylık olduklarında alerjik hastalıklar ile havada ve besinlerde bulunan alerjenlere hassasiyetleri bakımından değerlendirildi ve bunların %25’inde egzama, %5’inde astım geliştiği, %15’inin besinlere %2’sinin ise havada bulunan tozlara alerjik oldukları tespit edildi.
Emzikleri anne veya babaları tarafından ağıza alınarak temizlenen çocuklarda astım, egzama ve alerjenlere hassasiyetin emzikleri başka türlü temizlenenlere göre daha az olduğu ve her iki grubun ağızlarında bulunan mikropların farklı olduğu görüldü.
SEZARYENLE DOĞAN DA..
Sezaryenle doğan ve emzikleri su ile durulanan veya kaynatılan çocuklarda egzama riski %55 iken, normal yolla doğan ve emzikleri ebeveynlerince ağıza alınarak temizlenen çocuklarda sadece %20 idi.
Uzmanlar bu sonuçları, ‘emziklerin ağıza alınarak temizlenmesinin ebeveynlerin ağızlarında bulunan mikropların çocuğa geçmesine sebep olduğu, bunların da çocuğun bağışıklığını uyararak alerji riskini azalttığı’ şeklinde yorumluyor.
Alerjik hastalıkların sebebi temizlik mi?
Dünyanın bütün ülkelerinde her geçen gün artan astım, saman nezlesi, egzama gibi hastalıkların ‘’aşırı temizlik ve titizlikten’’ kaynaklanabileceği ileri sürülüyor.
“Hijyen teorisi’’ olarak bilinen görüşe göre, bu durumdan bebeklerin hayatlarının ilk döneminde çok temiz ortamlarda büyütülmeleri ve mikroplarla çok az karşılaşmaları sorumlu tutuluyor.
Özellikle hayatın ilk yıllarında geçirilen enfeksiyonlar çocuğun ateşlenmesine, öksürmesine sebep olsa da, onu rahatsız etse de, faydaları da var. Çocuğun bağışıklık sistemi bu enfeksiyonlar sayesinde virüslerle, bakterilerle savaşmayı öğreniyor ve güçleniyor.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ ŞAŞKINLIĞA DÜŞÜYOR
Buna karşılık bebek çok fazla mikropla karşılaşmıyor ise, bağışıklık sistemi güçlenemiyor ve ‘boş kalmış, işi gücü olamayan kişiler’’ gibi ‘’Acaba ben ne yapsam’’ diye şaşkınlığa düşüyor. O da bu sefer tutuyor, karşılaştığı toz, tüy, polen, küf gibi maddelere mikropmuş gibi davranıyor, onlara karşı hak etmedikleri aşırı tepkiler gösteriyor ve işte bunun sonucunda da alerjik hastalıklar ortaya çıkıyor.
Gerçekten de bu hijyen yani temizlik teorisini doğrulayan pek çok delil var. Meselâ, astım sezaryenle doğan bebeklerde daha fazla görülüyor; çünkü normal yolla doğan bebek annenin doğum kanalında bulunan ve bağışıklığı kuvvetlendiren mikropları alırken sezaryen doğumlarla steril şartlarda dünyaya gelen bebekler ilk mikropları deri teması ile ve hastanedeki yüzeylerden alıyorlar.
Astım ve diğer alerjik hastalıklar kalabalık ailelerin çocuklarında daha az görülüyor; çünkü, çok kardeşi olan, kalabalık bir ailede büyüyen bebekler daha çok mikrop alıyor ve daha fazla enfeksiyon geçiriyorlar.