Nobel Fizik Ödülü'nün bu yılki sahipleri Japonya'dan Takaaki Kajita ve Kanada'dan Arthur Mcdonald oldu.

Nobel Komitesi, iki fizikçinin, elektriksel yükü bulunmayan temel parçacıklardan olan nötrinoların niteliklerinin değiştiğini göstererek bu parçacıkların kütlesinin olduğunu keşfettikleri için Nobel ödülüne layık görüldüğünü açıkladı.

Komite açıklamasında, iki bilim adamının keşfinin, evrenin yapısının daha iyi anlaşılması için çok önemli olduğu vurgulandı.

Işık hızına yakın bir hızı olan ve elektriksel yükü bulunmayan nötrinolar, maddelerin içinden neredeyse hiç etkileşmeden geçebiliyor. Bu parçacıklar Güneş ve diğer yıldızlarda veya nükleer reaktörlerde meydana gelen nükleer reaksiyonlar sonucu ortaya çıkıyor. Yarım yüzyıldır kütleleri olmadığı varsayılan nötrinolara, bu yüzden hayalet parçacıklar da deniyordu.

Kajita, 1998'de Japonya'daki Super-Kamiokande dedektöründe elektron nötrino, müon nötrino ve tau nötrino şeklinde üç tür olarak ortaya çıkan nötrinoların atmosferde türler arası geçiş yaptığını ortaya koymuş, 3 yıl sonra McDonald da güneşten gelen nötrinoların da tür değiştirdiğini keşfetmişti.

Tokyo Üniversitesinde görev yapan 56 yaşındaki Profesör Takaaki halen Kajita Kozmik Işınlar Araştırma Enstitüsünün direktörlüğünü yürütürken, 72 yaşındaki Profesör Arthur McDonald Queen Üniversitesinde onursal görevine devam ediyor.

Kajita ve McDonald, 8 milyon İsveç Kronu (yaklaşık 3 milyon lira) tutarındaki ödülü paylaşacak. İki bilim adamına, Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü 10 Aralık'ta düzenlenecek ödül töreninde birer diploma ve altın madalya da verilecek.

Ödül, geçen yıl verimli mavi LED'i (ışık yayan diyot) keşfeden Japon bilim adamları Isamu Akasaki, Hiroşi Amano ve Şuji Nakamura'ya verilmişti.

Komite, yarın kimya alanında, perşembe günü edebiyat alanında ödül kazanan isimleri, cuma günü Nobel Barış Ödülü'nün sahibini açıklayacak. Ekonomi ödülünün sahibi de 12 Ekim'de belli olacak.

Orhan Karan/Atila Altuntaş

Editör: İsveç Gündemi