NATO üyeliği için Türkiye’nin çekincelerini gidermeye çalışan İsveç, onay sürecini henüz tamamlamayan Macaristan için de adım atmak zorunda kalacağa benziyor. NATO üyeliğine hazırlanan bir diğer ülke olan Finlandiya’ya, parlamentoda 6 oya karşı 182 oyla onay veren ancak İsveç’inkini muğlak bir yaklaşımla geciktiren Macaristan, bu ülkeden kendisine yönelik tavrını değiştirmesini istedi. Daha önceki açıklamalarda İsveç’in Macaristan’a “tepeden bakan” yaklaşımından rahatsızlık duyduğunu hissettiren Budapeşte, süreci gecilktirmesinin nedenlerini açıkça dile getirmeye başladı.
ÇOK SAYIDA ŞİKÂYET VAR
İki ülke arasındaki ilişkilerde belli bir süredir genel bir kötüleşme yaşanırken Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın sözcüsü Zoltan Kovacs, “İsveç örneğinde, ülkenin kabulü onaylanmadan önce ele alınması gereken çok sayıda şikâyet var” dedi. Budapeşte’de İsveç’in Macaristan’a karşı düşmanca bir tavır içinde olduğu görüşü hâkim. Buna gerekçe olarak ise İsveç’ten yapılan açıklamalarda öne çıkan, Orban hükümeti döneminde hukukun üstünlüğü ilkesinin erozyona uğratıldığı eleştirileri gösteriliyor. İsveçli temsilcilerin diplomatik yollardan Macaristan’a zarar vermeye hevesli olduklarını defalarca gösterdiklerini savunan Kovacs, “Ankara’nın sıkıntıları ve şikâyetleri de bu karışıma eklenince, en azından İsveçliler tavırlarını değiştirmeye başlayana kadar fazla manevra alanı kalmıyor” ifadelerini kullandı.
ESKİ AÇIKLAMALAR GÜNDEMDE
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson’un göreve gelmeden önce, 2021’deki, “AB için Macaristan’daki gelişmeleri durdurmak, Macar hükümeti üzerinde baskı kurmak ve giderek güçlenen muhalefeti desteklemek gibi büyük bir görev hâlâ sürmektedir” ifadeleri Macaristan’da not edilen açıklamalar arasında yer alıyor. Aynı şekilde İsveç’in AB İşlerinden Sorumlu Bakanı Jessika Roswall’ın, AB’yi net şekilde harekete geçirmeye çağırıp Macaristan’a yapılan ödemeleri durdurmasını istemesi de İsveç’in tutumuna örnek gösterilen açıklamalar arasında. Macar hükümetinin “yabancı düşmanı” olduğu ve “hukukun üstünlüğü ilkesini ihlal ettiği” yönündeki açıklamalar da Orban yönetiminin İsveç’e bakışını şekillendiren unsurlardan.
ŞANTAJ DİYENLER DE VAR
İsveçli yetkililer arasında ise Türkiye’nin itirazlarının oluşturduğu tablodan da yararlandığı algısı yaratan Macaristan’ın, NATO’ya onay sürecini geciktirmesini şantaj taktiği olarak nitelendirenler az değil. Macaristan’ın tavrını, Türkiye’nin İsveç’e ilişkin blokajını kaldıracağının işaretlerini vermeye başlamasına kadar sürdürmesi ihtimali yüksek görülüyor.
İSVEÇ’TEN RUSYA’YA ‘MEŞRU HEDEF’ TEPKİSİ
İsveç, Rusya’nın Stockholm Büyükelçisi Viktor Tatarintsev’in, büyükelçiliğin internet sitesinde yer alan ve “NATO’ya katılmanın İskandinav ülkelerini, askeri nitelikte olanlar da dahil olmak üzere Rusya’nın misilleme önlemleri için meşru bir hedef haline getireceğine” ilişkin ifadelerine sert tepki gösterdi. İsveç, Tatarintsev’i, açıklamalarına açıklık getirmesi amacıyla Dışişleri Bakanlığı’na çağırdı. Büyükelçinin açıklamalarını açık müdahale olarak niteleyen İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billstrom, “İsveç’in güvenlik politikası başkalarınca değil sadece İsveç hükümeti tarafından belirlenir” dedi.
