YAPILAR

Dünyanın ilk burgu gökdeleninin İsveç'te olduğunu biliyor muydunuz?

Aynı tasarıma sahip gökdelenlere bir yenisi daha eklemek istemeyen Santiago Calatrava, çok ilginç ve yapılması oldukça zor bir tasarım ortaya koymuş: Turning Torso gökdeleni! Tasarımı kadar yapılışı da zor olan Turning Torso yeni bir mimari akımın da ortaya çıkmasına sebep oldu. İsveç’in Malmö kentinde yükselen bu yapı, bir tarafta sanat, diğer tarafta matematiğin birleştiği mimari şölene dönüşüyor…

Öncelikle “Turning Torso” ne demek? “Turning” İngilizcede dönüş manasına geliyor. “Torso” ise başı, kolları ve bacakları olmayan insan gövdesi demek. Dolayısıyla “Turning Torso” dönen gövde şeklinde Türkçeye çevirilebilir. Ancak bu isim dönüş kelimesi ile sizi yanıltmasın. Binayı döndüren bir mekanizma yok. Bina kendi ekseni etrafında burgu şeklinde kıvrılarak yükseliyor.

Binanın tasarımcısı Santiago Calatrava için sadece mimar deyip geçmek pek doğru olmaz zira kendisi çok yönlü bir sanatçı. Mimarlık ve inşaat mühendisliğinin yanı sıra, heykeltıraş ve ressam. Daha önce yaptığı “Turning Torso” adlı bir heykeli var. Söz konusu binayı tasarlarken de bu heykelinden esinlenmiş. Çok da iyi yapmış çünkü sonuç bir bina olmanın çok ötesinde, göz alıcı bir başyapıt!

Turning Torso’nun yapımına 2000 yılında başlandı. Oldukça maliyetli ve teknik açıdan da zor bir proje olduğu için inşaat bir hayli uzun sürdü. Ziyaretçiler ancak 2005’in Kasım ayı itibariyle, uzun zaman dışarıdan baktıkları bu tuhaf yapının içine girme fırsatı buldular.

Turning Torso görsel olarak pek belli etmese de aslında üst üste bindirilmiş dokuz küpten oluşuyor ve her bir küp kendi içinde beş kata sahip. Kendi ekseni etrafında burgu şeklinde yükselen gökdelen 192 metre uzunluğa sahip ve toplam 54 katlı. İlk iki kat iş yerleri için ayrılmış. Üçüncü kattan itibaren her katta sadece konut olarak kullanılan daireler var ve binanın toplam alanı 17.500 metrekare. Binada toplam 147 daire mevcut. En küçük daireler 90 metrekare, en büyükleri ise 190 metrekare. Böyle bir binada yaşadığınızı düşünsenize, dünyanın öteki ucundaki birine bile evinizi tarif etmeniz için sadece iki kelime kullanmanız yeterli.

Turning Torso binasına bakıp nasıl sapasağlam ayakta duruyor diye soranları daha fazla bekletmeyelim: Cevap asansör! Binanın merkezinde yer alan ve ekseni belirleyen asansör boşluğu aslında çelik bir boru vazifesi görüyor ve yük bu asansörün çevresine dengeli bir şekilde yayılıyor. Bu temel direği, binayı çepeçevre saran çelik konstrüksiyon destekliyor. Dünyanın “ilk burgu gökdeleni” olma unvanını elinde bulunduran Turning Torso gökdeleni mimari bir akımın da öncülüğünü yapmış. Fotoğraflar: En Son Haber