Bayram geliyor... Ramazan ayı boyunca farklı saatlerde uyumak, aç ve susuz kalmak, yeme düzenini değiştirmek, yeni düzene ayak uydurmak metabolizmanızı değiştirmiş olabilir.
Bayram boyunca kalabalık ve keyifli aile yemekleri sık olur ve bu nedenle yenilen yemek miktarı da artar. Bu durumun birçok sağlık problemini beraberinde getirdiğini söyleyen Liv Hospital Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Binnur Şimşek, bayramda dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.
HIZLI KİLO ALIMINA DİKKAT EDİN
Oruç tuttuğunuz süre boyunca vücudumuz açlığa ve susuzluğa alıştı. Buna bağlı olarak metabolizma hızımız da yavaşladı. Bu nedenle orucun bitimini takiben hazmı güç ve büyük porsiyonlardan oluşan bir beslenme sonucu hızla kilo alımları görülebilir..
Geçiş süreci yaklaşık 7-10 gün sürer ve bu süre içerisinde hafif bir kahvaltı, daha çok çorba veya sıvı besinlerden oluşan bir öğle yemeği, iki küçük meyve içeren ara öğün ve sebze yemeklerinden oluşan bir akşam yemeği ile idare etmek gerekir..
LİF İÇERİĞİ YÜKSEK SEBZE VE MEYVELER TÜKETİN
Sindirim sistemimizin düzenli çalışması ve kabızlıktan korunmak için posa ya da lif içeriği yüksek sebze, meyve ve kuru baklagillerden oluşan besinler tüketilmelidir..
Posalı gıdalar kan şekerini de daha yavaş yükseltirler ve tokluk hissi oluşturarak, aşırı yeme isteğini azaltırlar. Günlük sıvı tüketimi 2.5-3 litre düzeyinde tutulmalı, günlük fiziksel aktiviteler ise 30-40 dakika sürecek tempolu yürüyüşlerle desteklenmelidir..
METABOLİK HASTALIĞI OLANLAR ŞERBETLİ TATLID AN UZAK DURSUN
Kronik ve metabolik hastalığı olanların özel diyetlerine uymaları ve beslenme düzenlerini kesinlikle bozmamaları gerekir. Ağır şerbetli tatlılar, hamur işleri, şekerçikolatadan uzak durmalı, çay ve kahve tüketimini de sınırlı tutulmalıdır..
Bitki çayları, tuzsuz ayran, ilave şekersiz komposto suları ve su tüketimine önem verilmelidir..
MEVSİM SALATASINA AĞIRLIK VERİN
Çikolata ve tatlılar başlıca karbonhidrat kaynağı olup, gereksiz kalori alımına sebep olur. Bunların yerine kuru meyveler tercih edilebilir..
Çikolata ve tatlı çok tüketildiğinde, günün geri kalanında yüksek kalori içermeyen sebze yemekleri, çorba, ayran, cacık gibi sıvı gıdalar ve mevsim salatalarına ağırlık verilmeli ve fiziksel aktiviteler artırmalıdır..
İKİ FİNCANDAN FAZLA KAHVE İÇMEYİN
Çay ve kahve kafeinlidir; aynı zamanda diüretik yani idrar artırıcı etkilidir. Bu nedenle yoğun tüketildiklerinde daha çok hararete yol açabilirler..
Günlük kahve tüketimimiz bir-iki fincanı geçmemeli, çayı açık ve yemeklerden yaklaşık bir saat sonra içmeliyiz. Elbette sıvı alımında ana tercihimiz su olmalıdır..
KRONİK HASTALAR DAHA DİKKATLİ OLMALI
Ağır ve çok miktarda yemek kalbe ve sindirim sistemine yük bindirir. Her ikrama evet demeyin..
Az az ve sık sık yani üç ana üç ara öğün ile beslenin, akşam yemeklerini en geç saat 19.00'da yiyin..
Bayram ziyaretlerinizi aşırı sıcakta yapmaktan kaçının..
Bol bol su tüketin..
Akşamları, açık havada ve düz yolda bir saati geçmeyen tempolu yürüyüşler yapın..
GECE YEMEK YEMEYE DEVAM ETMEYİN!
Bayram süresince yeterli ve dengeli beslenmek için süt ve süt ürünleri, et-yumurta-kurubaklagiller, sebze ve meyveler, ekmek ve tahıllar gibi tüm temel besin gruplarını içerecek şekilde ve üç ana öğün ve iki ara öğün olacak biçimde beslenmeye çalışın..
Ramazan ayının sonlanması ile beraber tüketilecek yiyeceklerin miktarını aniden arttırmayın. Öğün araları en az 2 en fazla 4-5 saat olacak şekilde düzenleyin. Bayram sabahı hafif bir kahvaltı ile güne başlayın..
Bayram ziyaretlerinde geleneksel olarak tatlı ikramı olacağından kahvaltıda şeker, bal vb. tatlı besinlerin bulundurulmaması yararlı olacaktır..
Domates, salatalık, maydanoz, taze biber vb. çiğ sebzeler bolca tüketilmeli, az yağlı peynir, haşlanmış yumurta tercih edilmelidir..
Besinler iyi çiğnenmeli, yemekler hızlı yenilmemelidir..
Ramazan ayı boyunca su ve sıvı tüketimin azalmasından dolayı vücutta oluşabilen sıvı kaybının yerine konulması için günde en az 2-2,5 litre su içilmeli, sıvı tüketimini artırmak amacıyla öğünlere ayran ve az şekerli komposto gibi sıvı gıdalar eklenmelidir..
Özellikle de yaşlı ve tansiyon hastaları gün boyu çay, kahve gibi kafein içeriği yüksek içecekleri fazla miktarda tüketmemelidir..
Diyabet, kalp-damar hastalıkları, yüksek tansiyon gibi kronik hastalığı olanlar uyguladıkları diyete bayram süresince de uymaya özen göstermelidir. Sindirim sisteminin düzenli çalışması, kabızlıktan korunmak ve kan şekerindeki ani yükselmeleri önlemek için lif (posa) içeriği yüksek olan sebze, meyve ve kurubaklagiller tüketilmelidir..
Ramazan boyunca gece kalkıp sahur yemeği yemek, Ramazan'dan sonra gece yeme alışkanlığı seklinde sürdürülmemelidir..
Ramazan Bayramı süresince mide ve bağırsak rahatsızlıkları yaşanmaması için fazla şeker ve şekerli gıdaların (tatlılar, çikolata vb) tüketimine dikkat edilmeli, çevrenin ısrarcı tutumlarından ve aşırı yeme eğiliminden mümkün olduğunca uzak kalınmalıdır..