DİĞER

10 soruda Şimon Peres

Şimon Peres'in mezarı kazıldı İsrail'in eski Cumhurbaşkanı Şimon Peres'in defni öncesi Herzl Tepesi'nde mezar yeri kazıldı.

93 yaşındaki eski İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres, iki hafta önce felç geçirmesi nedeniyle kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti. HERLZ TEPESİ'NE GÖMÜLECEK Peres'in defni öncesi Herzl Tepesi'nde mezar yeri kazıldı.

Şimon Peres 93 yaşında öldü, Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık, Dışişleri Bakanlığının yanı sıra İsrail ordusu kurulmadan önce Yahudi çetelerde silahlı görevlerde bulundu, Filistin topraklarındaki işgali bugünkü boyutlarına taşıyan Oslo anlaşmasının mimarıydı aynı zamanda Türkiye'nin de Davos çıkışında yakından tanıdığı biriydi.

ŞİMON PERES DEYİNCE AKLA İLK NE GELİYOR? Türkiye adına Şimon Peres ismi elbette akıllara ilk olarak Davos'u getiriyor. 2009 yılında Cumhurbaşkanı Erdoğan başbakanlığı döneminde, Davos'ta o dönem İsrail Cumhurbaşkanı olan Şimon Peres'le aynı oturuma katılmıştı. Erdoğan o gün bir İsrail cumhurbaşkanına dünyada hiç kimsenin bugüne kadar söyleyemediği sözleri Peres'in yüzüne haykırmıştı.

PERES VE DAVOS'UN BUGÜN HALA ETKİSİ VAR MI? Şöyle bir bakacak olursak, Davos çıkışı 2009'da oldu. Erdoğan, o gün Peres'e İsrail'in yaptığı bütün insanlık dışı katliamları yüzüne haykırırken bunun bir çok nedeni vardı çünkü İsrail o süreçte Gazze'yi bombalamıştı ve Gazze'de büyük bir katliam yapmıştı. O gün için Türkiye-İsrail ilişkileri diplomatik olarak askıda değildi ancak o günden sonra Ortadoğu'da bir çok şey değişti.

DAVOS'TAN BUGÜNE NELER YAŞANDI? 2009'daki Davos çıkışının ardından 2010'da İsrail Mavi Marmara katliamını yaptı ve Türkiye, İsrail ile ilişkilerini dondurdu. 2011'e gelindiğinde Arap baharı başladı, önce Tunus ardından Mısır, Libya, Yemen ve Suriye'de şiddet olayları patlak verdi, bugün dünyadaki bütün krizler neredeyse Suriye odaklı bir hale gelmiş durumda. Tabi Davos sonrası Türkiye'yi de direk ilgilendiren süreçler oldu, 2013'teki Gezi kalkışması, 17 Aralık darbe girişimi, Türkiye'deki terör saldırıları ve 15 Temmuz.

MAVİ MARMARA KATLİAMI? Davos sonrası bozulmaya başlayan Türkiye-İsrail ilişkileri, Mavi Marmara katliamıyla kopma noktasına geldiğinde de Şimon Peres, İsrail'in Cumhurbaşkanı olarak görev yapıyordu.

PERES'İN SİYASİ KARİYERİ NASIL BAŞLADI? Şimon Peres, siyasi kariyerden önce askeri kariyer yaptı. Aslında askeri demek de pek doğru sayılmaz çünkü Peres'in askere katıldığı denilen tarih 1947'ydi, İsrail Devleti daha kurulmamıştı ve Peres, ordudan önce kurulan Filistin topraklarında işgal ve saldırı gerçekleştiren Yahudi çetelerine katıldı. O çetelere Haganha deniliyordu, Peres de 24 yaşındayken silahlı çetelere katıldı.

PERES'İN SİYASİ GÜCÜ NEREDEN GELİYOR? Ordudaki ilk yıllarında genç yaşına rağmen önemli görevler yaptı. Ben Gurion'un önem verdiği biriydi, onunla birlikte 67'de Mescid-i Aksa'yı işgal eden İsrailli komutan Moshe Dayan'la da birlikte çalışıyordu.

PERES'E NOBEL BARIŞ ÖDÜLÜ ALDI, OSLO ANLAŞMASIYLA? 1993'te İzak Rabin başbakan iken Şimon Peres de Dışişleri Bakanıydı, Yaser Arafat ile birlikte Oslo anlaşmasına vardılar, bu anlaşmayla üçü de Nobel barış ödülüne layık görüldü. Ancak Oslo barış getirdi mi, asıl konuşulması gereken bu?

PERES'İN OSLO BARIŞI FİLİSTİNLİLER İÇİN NE ANLAMA GELİYOR? Filistin özerklik kazandı ancak işgal her geçen yıl katlanarak arttı. 1993'ten bu yana Filistinlilerin kayıpları saymakla bitmez. Bunda da Oslo sürecinin etkisi büyük, özellikle Kudüs'ün Yahudileştirilmesi ve adeta Kudüs'ün elden çıkma noktasına gelmesi, Batı Şeria ve Kudüs arasındaki utanç duvarı, Filistin topraklarının bölünmesi, Gazze ablukası, bunların çoğu Oslo'nun sonucu olarak görülüyor.

PERES GÖREVDEYKEN NELER YAŞANDI? Peres'in 48 yıllık siyasi ve 24 yaşındayken başladığı askeri kariyeri var. 1948'de İsrail devleti kuruluyor, kurulurken Araplarla savaşta Peres var, 1967'de 6 gün savaşlarında, 1973'te, Lübnan işgalinde, iki Filistin intifadasında, 2009, 2012, 2014'teki Gazze saldırılarında Peres görevde.

ŞAHİNDİ, GÜVERCİN OLDU YORUMU DOĞRU BİR TESPİT Mİ? Savaşlarda, çatışmalarda, sahada silahlı rol alan bir isim Şimon Peres, siyasi kariyerinde de bir çok katliam var,

Mavi Marmara da bunlardan biri. Oslo anlaşmasında barış gelmiş olsa Peres için "şahindi güvercin oldu" denilebilir ama sonuç ortada,

Peres'in Başbakanlığı, Cumhurbaşkanlığı, Dışişleri Bakanlığı dönemlerinde Filistinlilere yönelik hep saldırı var, hep işgal var. Kaynak: Sabah