Emekli aylığını yükseltmek sizin elinizde bunun için yurtdışı borçlanma dilekçesini verirken mutlaka emekli aylığını yükseltecek dönemi seçin

 Çok sayıda Avrupalı Türk, yaşlılığında anavatana döndüğünde asgari ölçüde geçimini sağlayacak bir emekli aylığı arzulamakta. Bu talebini yaparken yurtdışı borçlanma yoluyla ödemiş olduğu borçlanma bedelinin tam karşılığı olan aylığı istemekte ve yüksek aylık hayal etmekte. İster yurtiçi ister yurtdışı uygulaması gerçekleştiren Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) emekli aylığını hesap ederken hangi kıstasları dikkate alıyor bunu bilmekte fayda var. Çok teknik detaya girmeden okuyucu başvurusunda nelere dikkat etmeli konusunda genel bilgi verelim istedim.

AYLIĞA ETKİ EDEN FAKTÖRLER

  • Çalışılan ve Borçlanılan Dönem
  • Prime Esas Kazanç / Gülük Borçlanma Bedeli
  • Yaş
  • Bakmakla Yükümlü Kişi Olup Olmadığı,
  • Meslek Kodu

AYLIĞI YÜKSELTME ADIMI

Yurtdışı borçlanma dilekçesini SGK’ya verirken mutlaka emekli aylığını yükseltecek dönemi seçiniz. İlk defa borçlanma işlemi yapacaklar 11. haneyi, kısmi sözleşme aylığını tam aylığa çıkaracaklar 12. haneyi doğru doldurulmalı. Seçilen dönemlere göre hangi günlük ödemenin uygun olacağı araştırılmalı. Yurtdışı öncesi askerlik ve sigorta sonrası doğum var ise bunlara öncelik verilmeli. SSK ve BAG-KUR aylıklarının farklı olduğunu emeklilik kurgusunun SSK yani 4-a statüsünde olmasına özen gösterilmesi gerekir. Tüm işlemler doğru yapılmışsa bu defa da Tahsis Talep Dilekçesi’nde şayet bakmakla yükümlü eş ve çocuk var ise doğru işaret yapmanız halinde aylık bağlama oranınızın yüzde 35’den yüzde 40’a çıkacağını biliniz.

HANGİ DÖNEME NE KADAR AYLIK?

SGK emekli aylığı hesaplama yöntemini günün koşullarına uygun olarak değiştirmek zorunda kalmış ve bu durum siz okuyucularımıza lehe veya aleyhe durum oluşturmuş. Sistem değişiklilerinin aleyhinize dönüşmemesi için verilecek bilgi sizler için can simidi. Burada SSK ve BAG-KUR hesaplaması ayrı ayrı izah edilecek olup herkesin yakından ilgilendiği SSK hesaplaması ise birinci önceliğimiz.

1982 YILI ÖNCESİ AYLIK HESAPLAMA

Aylık bağlama oranının belli aralıklarla kanun değişikliği sonucu değiştiğini görmekteyiz. Aylık bağlama oranı ise 1982 yılı öncesinde gün sayısı ne olursa olsun yüzde 70’di. Kişinin yaşı ilerlemiş ise bu barem artmaktaydı. Şöyle ki kadında yaş 50 ve erkekler için 55’ten fazla ise Aylık Bağlama Oranı (ABO) yaşa bağlı olarak artmaktadır

1982 YILINDAN SONRA   AYLIK HESAPLAMA

1982 yılından sonraki çalışmaları içine alacak şekilde ABO değiştirilmiştir. Buna göre 1982 yılından itibaren ilk 5000 gün için yüzde 60, sonraki her 240 gününüz için ise yüzde 1 oranında aylık bağlama oranı uygulanmaya başlandı. Pek tabi ki burada da yaş faktörü ABO hesaplaması sırasında etkisini göstermeye devam ettirdi.

2000 YILINDAN SONRA AYLIK HESAPLAMA

2000 yılından itibaren emeklilik yaşı, ödenecek prim sayısı artırılıp 3600 günden emekli olma yolu kapatılırken aylık bağlama oranı da aynı kanun içerisinde değiştirildi. Yeni yönteme göre ilk 3600 günün her 360 günü için yüzde 3,5 hesabıyla yüzde 35, sonraki her 360 gün için yüzde 2, 9000 günden fazla olan her 360 gün için yüzde 1,5 oranlarının toplamı olarak belirlendi. Amaç sistemin içerisinde çalışanı fazla tutma ve finansman dengesini düzeltme düşüncesinden geçmekteydi.

 

AYLIK BAĞLAMA SİSTEMİ

Ekim-2008 ayından itibaren ise aylık bağlama oranında bu tarihe kadar süre gelen taban bir rakamı baz alınmaktan vazgeçildi ve karma sisteme geçildi. Buna göre her bir yıl (360 gün) için yüzde 2 oranında Aylık Bağlama Oranı uygulanmaya başlandı. Hem taban aylıktan vazgeçilmesi hem de üst prim kazanç miktarını aylığı artıran olgu olarak karşımıza çıkması asgari ve asgarinin üç katı kazançtan az çalışanların aleyhine bir durumu beraberinde getirdi.

EMEKLİ OLAN EŞİM ÇALIŞABİLİR Mİ? Ahmet YILMAZ / ALMANYA

Almanya’da yaşamakta olan eşim Türkiye’de Bağ-Kur’dan emekli maaşı almakta. Bu süreçte Almanya’da 400 euroya kadar çalışma hakkına sahip midir?

 

CEVAP: Eşiniz yurtdışı borçlanma yolu ile Türkiye’den emekli oldu ise yurtdışında çalışamaz, sosyal yardım alamaz ve ikamete bağlı sosyal yardım alamaz. Ancak Türkiye’de Bağ-Kur primi ödeyerek borçlanma yapmadan emekli oldu ise çalışabilir. Orada yarı zamanlı yada tam zamanlı çalışması aranmaz.

 

//////////////////////////

 

AYLIĞIMI DURDURUP

ÇALIŞABİLİR MİYİM?

Yıldız DİLER / ALMANYA 01.01.2007”de Türkiye’den emekli oldum. 01.03.2008 tarihinden itibaren yalnız 400 euro mini job kapsamında çalıştım. 29.02.2016 çıkış aldım. Şimdi yeni bir firmada yine mini job 400 euroluk iş buldum. Çalışabilir miyim?  CEVAP:Çalışamazsınız. Sizin çalışmanıza izin veren genelge artık yürürlükte değil. Oradaki şart ise neydi? Çalışmaya ara vermeden devam etme şartı idi. Eğer çalışmaya devam etmek istiyorsanız mevcut kanuna göre Türkiye’den alacağınız aylığı durdurmanız gerekir.

 

TEMMUZ AYI ÖNCESİ KAÇ TL ÖDEYECEĞİM?

Ayşe ÇOLAK / ALMANYA10.08.1969 doğumluyum. İşçi ailesi olarak 02.01.1991 Almanya’ya geldim. İlk çocuğum 05.1992, ikincisi 11.1994, üçüncü çocuğum 10.2002 doğumlu. 1998 yılı Haziran ayında 4 saatlik işe girdim. Ağustos 2002’ye kadar çalıştım. Üçüncü çocuktan sonra yine Ağustos 2005, Eylül 2007 tarihler arası da  4 saat primli çalıştım. Eylül 2007’den itibaren minijob olarak yani 2 saatlik aynı iş yerinde hala çalışıyorum. 2015 de 3 haftalık Türkiye’de işe giriş çıkış yaptım. Ben kaç gün borçlanacağım? Ne kadar öderim? Emekli olursam 450 euroya kadar çalışabilir miyim? CEVAP95 bin 750 TL ödeyerek 10.08.2016 tarihinde emekli olabilirsiniz. Ancak yarı zamanlı çalışma yapamazsınız. Hükümetin planladığı yeni yasayı beklemek zorundasınız.

 


Editör: İsveç Gündemi