İsveç'te verileri tutan ve fiyat istatistiklerini sunan İstatistik İsveç (SCB)'nin fiyat artışları ile ilginç karşılaştırmaları da çoğu insanın kafasını karıştırma devam ediyor.
Kurumun verilerine göre, artış hızı 1980 yılından bu yana aynı yıl içinde hiç bu kadar hızlı artış göstermedi. Ancak kurum verileri sunarken, enflasyon bazlı artışları son 4-5 yıl verileri yerine 1980 yılından bu dönemi metraj hesabıyla verince toplum istatistiklere karşı ikilemde kalıyor.
Örneğin: Bir ürün artışı ortalamasını 1980 yılından bu yana yüzde 300 arttığını vurgularken, aslında son bir iki yılda yüzde 80-90-100 ya da 120 artış verilerde gözden kaçıyor.
En son verilere göre İstatistik İsveç'in açıkladığı şekille bakılınca durum şöyle:
Hızla yükselen gıda fiyatları birçok insanı şaşırttı. Yılın başından bu yana, gıda fiyatlarında yaşanan artış 1980'den buyana en hızlı yükseliş olarak kayıtlara geçti.
Enflasyon baskısının fiyatlar üzerindeki etkisi sürerken, Merkez Bankası'nın politika faizleri ile ilgili attığı adımların da yükselişi durduramadığı gözlemleniyor.
Son 42 yılın zirvesini gören fiyat artışları, genel enflasyon değerlesiyle birlikte hesaplanınca 1980'den bu yılın Ağustos ayına kadar olan fiyat değişimleri yüzde 296 arttığını gösteriyor. Aynı zamanda, İstatistik İsveç'e göre "gıda ve alkolsüz içecekler" fiyatları ise yüzde 296 oranında arttı. Uzun vadede hesaplanan gıda fiyatları böylece enflasyona uygun hareket ettiği gözleniyor.
Ancak genel enflasyonun ötesine geçen ürünlerde var. 1980'den bu yana balık fiyatları yüzde 467 daha pahalı hale geldi ve "süt, peynir ve yumurta" ürün grubu yüzde 381 arttı.
"Balık, 1980'lerden bu yana fiyatı en çok artan gıda ürün olarak zirvede yer alıyor." diyen SCB fiyat istatistikçisi Carl Mårtensson, deniz ürünleri fiyatlarında asıl artış morina ve taze somon balığında olduğunu söyledi.
Meyve yüzde 344, tatlılar ve dondurma yüzde 330 artışla tarihsel enflasyon döngüsünden daha fazla arttığını gösteriyor.
Aynı zamanda, fiyatı genel fiyat artış oranından daha az artan ve dolayısıyla enflasyon harici olarak ucuz hale gelen bazı ürünler şöyle: Sebze, kahve, çay, kakao, alkolsüz içecekler, meyve suyu ve maden suyu 1980 yılına göre ucuzlayan ürünlerden bazıları.
"Kahve, çay ve kakao" grubu, 1980'den bu yana yüzde 214 oranında artış gerçekleştirdi. Et ve ekmek, enflasyona göre fiyatı artan ürün gruplarından iki örnek.
Gıda fiyatları ve enflasyon hiç bu kadar yükselmedi. 1980'lerin başında, gıda fiyatları genel fiyatlardan daha hızlı yükseldi ve zamanın nispeten yüksek enflasyonuna katkıda bulunurken, gıda fiyatları 1990 ve 2000 yılları arasında enflasyon yükselirken aynı zamanda hafifçe düşüş göstermişti.
