ürkiye’de ilk defa olarak bir Kuzey Avrupa ülkesi olan İsveç ile ilgili bir ülke araştırma projesi gerçekleştirilmiştir. Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi ve Yıldırım Beyazıt Üniversitesi işbirliğiyle gerçekleştirilen araştırma projesinde, genelde göç ve entegrasyon politikaları ve özelde Türkiye Diasporası açısından İsveç temel hak ve özgürlükler bağlamında değerlendirilmiştir. Türkiye, özellikle son 50 yıldır göç veren bir ülke konumundadır. Özellikle Avrupa’ya çok sayıda vatandaşını karşılıklı anlaşmalarla ‘misafir işçi’ olarak göndermiş bir ülkedir. Daha sonraki dönemlerde de çeşitli nedenlerle göç devam etmiştir. Bu çalışmayla, Türkiye’den göç edenlerin 50 yıllık sürecin sonundaki konumları değerlendirilmektedir. Çoğu Batı Avrupa ülkelerine göç edenlerle ilgili birçok çalışma yapılmışken, İsveç gibi sosyal demokrasinin beşiği sayılan ve Avrupa’da entegrasyon politikaları en çok takdir edilen bir ülkede yaşayan Türkiye Diasporasının durumu uzun süre araştırılmamıştır. Bu araştırma için İsveç’in seçilmesine neden olarak bazı unsurlar öne çıkmaktadır;

• İsveç’in diğer Avrupa ülkelerine göre çok daha liberal bir göç ve entegrasyon politikası izlediği görülmektedir.

• Mevcut nüfusun %20’si yabancı uyruklu veya yabancı uyruklu anne-babadan doğanlardan oluştuğu İsveç’te çok ciddi bir dönüşümden geçildiği söylenebilir.

• Son 20-30 yıl içerisinde homojen bir yapıdan, “çok kültürlü” bir topluma dönüşen bu İskandinav ülkesi, göçmen politikalarını “eşitlik”, “dayanışma” ve “başka kültürlere saygı” üzerine kurmaktadır.

• Çifte vatandaşlık hakkının, diğer Avrupa ülkelerine kıyasla en kolay elde edildiği ülkelerden biri olan İsveç, yabancı uyruklu vatandaşlarını kendi refah sistemine dâhil etmeyi ve fırsat eşitliği sağlamayı ilke edinmiş görünmektedir.

• Bu kadar hızlı bir dönüşümü/değişimi kendi bünyesinde eritmeyi başarmış ve belki de en az hasarla atlatmış gibi görünmesine rağmen, İsveç göç alan diğer ülkeler gibi göçmenlerin uyumu konusunda çeşitli sorunlarla karşılaşmaktadır.

• 2014 yılında merkez solun iktidara gelmesine karşın, aşırı sağcı ve yabancı karşıtı bir parti olan İsveçli Demokratlar her seçimde daha da güçlenmektedir.

• İsveç doğumlular arasında işsizlik oranı %6 olmasına rağmen yurtdışı doğumlular arasındaki işsizlik %16 gibi yüksek bir orandadır.

• İsveç’te yapılan araştırmalarda yerli nüfusun %80’inden fazlası göçmenlere karşı pozitif duygular beslemekte ve onların eşit haklara sahip olmasını savunmaktadır.

• Diaspora üyeleri arasında siyasal katılım ve temsiliyet düşüklüğü ile güçlü ve örgütlü STK’ların azlığı açılarından entegrasyon politikaları ciddi eleştiri almaktadır.

• Hükümetin entegrasyon politikalarına karşı ciddi bir eleştiri de söz konusudur. Hatta tecrit gibi konular düşünüldüğünde İsveç’in başarısız olduğunu düşünenlerin sayısı az değildir.

• Diasporaya dair sorunlar veya öneriler diasporanın katılımı olmadan çözülmeye ve idare edilmeye çalışılmamalıdır. Üç ana aktör olarak kaynak ülke, hedef ülke ve diaspora temsilcilerinin birlikteliğinde göç ve entegrasyonla ilgili konulara ortak platformda çözüm getirilmesi durumunda uygulamada başarıya ulaşılacaktır.

Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi bünyesinde İskandinavya Çalışmaları Araştırma Merkezi kurularak nispeten daha az araştırılan bu Kuzey Avrupa ülkeleri üzerine çalışmaların sürdürülebilir hale getirilmesi amaçlanmaktadır.

İletişim için: [email protected] , 0312 596 4679

Proje kitabını indirmek için tıklayınız.

Proje Lansman Toplantısı için tıklayınız.
Editör: İsveç Gündemi