İsveç'teki Uluslararası Kadınlar Derneği, Osmanlı kültürü ve İsveç'in Osmanlı'ya sığınan Kralı 12. Karl'ın hayatının anlatıldığı programını, Türkiye'nin Stockholm Büyükelçiliği rezidansında yaptı. Konuklara Mehter Marşı'da dinletildi.
Türkiye'nin Stockholm Büyükelçisi Hakkı Emre Yunt'un eşi Figen Yunt'un ev sahipliği yaptığı programa, İsveçli Yargıç Gaby Borglund, Kraliyet ailesinden Sophie Ekman , İsveç Dış İşleri Bakanlığından Marie Söderberg ile 35 ülkenin büyükelçilerinin ve diplomatik misyon şeflerinin eşi katıldı.
İsveç'te yaşayan Türk gazeteci Osman İkiz, Kral 12. Karl'ın Osmanlı topraklarına sığınması ve İsveç'e dönerken başta Osmanlı adalet sistemi, ombudsmanlık olmak üzere Türk kültürü ve siyasetine ait birçok ögeyi ülkesine getirmesiyle ilgili sunum yaptı.
Rusya'ya karşı savaş kaybeden İsveç Kralı 12. Karl'ın Osmanlı topraklarına sığınarak 5 yıla yakın Moldova'nın Bender kentinde yaşadığını belirten İkiz, şunları kaydetti:
"12. Karl 1707 yılında Rusya'ya Ukrayna üzerinden savaş açtı. 8 Temmuz 1709 tarihinde ise Poltava kalesini almak için uğraşan İsveç ordusu, Deli Petro'nun komuta ettiği Rus ordusu karşısında ağır bir yenilgi aldı. Bu mağlubiyetin ardından İsveç Kralı 12. Karl, yanındaki askerleriyle Osmanlı topraklarına sığındı. Moldova'ya bağlı Bender şehrinde 5 yıl kadar kalan İsveç Kralının tüm masrafları Osmanlı Devleti tarafından karşılanmıştı. Daha sonra ülkesine dönmeye karar veren Kral, ülkesine dönmeden önce kaldığı süre içindeki masraflar karşılığı bir senet imzalamıştı. Senedi tahsil etmek için bir grup Osmanlı askeri de Kral ile İsveç'e gelse de askerler o zamanın şartları nedeniyle geri dönememiş, Osmanlı askerleri Örebro kenti yakınlarındaki 'Askersund' kasabasına yerleşmiş ve hayatlarını orada devam ettirmişler."
- Osmanlı adalet sistemi ve ombudsmanlık
Osmanlı topraklarında kaldığı süre içinde Kral Karl'ın Osmanlı adalet sistemine hayran kaldığını söyleyen İkiz, Kral'ın İsveç'e döndükten sonra Osmanlı'nın adalet sistemini ve ombudsmanlığın ülkesinde uygulanması için kanunlar çıkardığını kaydetti.
Kral'ın, Türk kahvesini çok sevdiğini de vurgulayan İkiz, Kral ülkesine döndükten sonra İsveçlilerin kahveyle ilk defa o zaman tanıştığını ve o günden sonra İsveç'te kahvenin vazgeçilmez bir içecek haline geldiğini anlattı. İkiz, 12. Karl sayesinde, lahana dolması ve köftenin, İsveç mutfağının değişmez yemekleri arasında yer aldığını ifade etti.
- Türkçeden İsveççeye 6 kelime geçti
İkiz, Kral 12. Karl ile Türkçeden İsveççeye 6 kelimenin de geçtiğini ifade ederek "Yıldırım, kalabalık, yaramaz, köşk, yoğurt ve dolma kelimeleri o günden beri İsveççede kullanılıyor." dedi.
Türkiye'nin Stockholm Büyükelçisi Hakkı Emre Yunt'un eşi Figen Yunt da programa ev sahipliği yapmaktan dolayı mutlu olduğunu dile getirdi. Osmanlı'daki sanattan da konuklara bahsettiğini söyleyen Yunt, program sonrası davetlilere, Türk kahvesi, dolma ve köfte ikram edildiğini belirtti.
