İsveç'e gelmeden yani 21 yıl önce, Kulu'da yaşarken; lokantada sabah çorbasını bütün bir ekmekle içerdim. Öğle ise birbuçuk etliekmek, ardından az pilav döner ile zor doyardım. Akşama da ne varsa götürürdüm.

İsveç'e ilk geldiğim de İsveçlilerin yedikleri öğünler bana bir tuhaf gelmişti. Akşam yemeğinde 90 gram bir hamburgerle karınlarını doyurabiliyorlardı. Ya da, marul, beyaz peynir ve domates ile basit bir salata yapıp, ekmeksiz yiyerek öğünlerini geçiştiriyorlardı. O zamanlar İsveçlilerin yedikleri benim dişimin koğuna yetmediği için ''Şunlarla insan doyar mı?'' Diye sık sık onları eleştiriyordum.

Aslında sağlık için onlar doğru yapıyormuş, biz yanlış yapıyormuşuz.

Zamanla bizde doğruyu öğrendik onlar gibi olduk. Şimdi ufak bir hammurger ya da, salata ile bizde övünümüzü geçirebiliyoruz,.

Bir başka güzel alışkanlık ise, emniyet kemeri takma.

Türkiye'de iken arabaya bindiğim zaman hiç emniyet kemeri takmadım. İsveç'e geldiğim gün, eş-dost ve tanıdığın ilk uyarısı ''Arabaya binince mutlaka emniyet kemerini tak, yoksa polis affetmez ve çok ağır para cezası yersin'' şeklinde oldu.

Uyarıya dikkat aldığım için, bu uygulama  binlerce göçmende olduğu gibi dende de bağışıklık yaptı.

Herhangi bir arabaya bindiğim zaman kendimde olmadan refleks ile ilk emniyet kemerini takıyorum. Türkiye'ye gidince de bu hareketi bilinçaltı yaptığım için özellikle ticari taksi şoförü, ''Avrupa'dan mı yaşıyorsun? '' Diye soruyor.

Bir diğer öğrendiğim güzel haslet ise çöpü gelişi güzel sokağa atmamak, hatta camı, yemek artıklarını, karton ve gazete kağıtlarını farklı çöp bidonlarına bırakmak.

Türkiye'de iken bu güzel alışkanlıkları yapmak bize neden zor geliyordu anlamak mümkün değil.

Şimdilerde ise bir başka tartışma Türkiye'de  naylon poşetin paralı yapılması.

Yine ben İsveç'e ilk geldiğimde, ICA, COOP gibi ünlü marketlerde naylon poşetlerin paralı olması dikkatimi çekmişti.

Sorduğumda ise, ''Naylon poşet doğaya zarar vermesinden dolayı tüketici az naylon poşet kullanmasına teşvik ediliyor' cevabı verilmişti.

Bir çok göçmen aile ve İsveçli, ICA'nın COOP'un naylon poşetlerine para vermemek için, poşetlerini evden getirir ve aynı poşet ile 5-6 kez alış-veriş yaparladı.

2017 ise, bütün mağaza ve marketlerde poşetler 2 kron ile 5 kron arasında ücretli yapıldı. Ve naylon tüketimi İsveç'te yarıya indi.

Ne oldu, geleceğin insanına temiz bir dünya bırakma adına doğa kazanmış oldu.