Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Donetsk Halk Cumhuriyeti (DPR) ile Lugansk Halk Cumhuriyeti'ni (LPR) resmen tanımasıyla iyice yükselen tansiyon yerini dün sabah erken saatlerde duyulan patlama sesleriyle sıcak savaş haline bıraktı. Aylar süren ve derinleşen jeopolitik uçurum askeri bir işgale dönüştü. Rus kuvvetlerinin geniş çaplı istilayı sürdürmesi durumunda muhtemelen binlerce kişi hayatını kaybedecek, milyonlarca kişi yurdundan olacak.
ABD’li yetkililer geniş çaplı bir saldırının 50 binden fazla sivilin ölümüne neden olacağını tahmin ediyor. Uzmanlar ve insani yardım kuruluşlarından, Kremlin yönetiminin elinde bulunan büyük silah gücü ve sivilleri hedef alma sicili nedeniyle bu savaşta sivillerin ağır bedeller ödeyeceğine dair uyarılar geliyor.
UKRAYNA YETKİLİLERİ HALK MİLİSLERİ İLE TOPYEKÛN SAVAŞACAKLARINI AÇIKLADI
Savaşın başlamasıyla, Rusya ve Ukrayna arasında yaklaşık on yıldır devam eden gerginlikte bir eşik atlandı ve yeni bir ölümcül modern savaş çağına kapı aralanmış oldu. Araştırma firması CNA’e görevli bilim insanı Michael Kofman, “İki büyük konvansiyonel güç arasında bir çatışma yaşanıyor” dedi ve ekledi: “Birinin diğerine göre net bir niteliksel ve niceliksel üstünlüğü var. Ancak her iki kuvvetin de önemli ateş gücü bulunuyor.”
Amerikalı yetkililer ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in DPR ile LPR'yi resmen tanımasıyla başlayan savaşın Ukrayna’nın belli bir bölümünü veya tamamını işgal etme girişimine dönüşebileceği konusunda uyarılarda bulundu. Ayrıca en korkulan senaryonun henüz yaşanmadığı belirtiliyor. Yetkililer, en kötüsüne hazırlandıklarını ve Rus ordusunun bunu yapabilecek şekilde konumlandığını söylüyor. Ukraynalı yetkililer ise Rus birliklerinin ülkenin içlerine kadar ilerlemesi durumunda, topyekûn savaşın başlayacağını ve askeri eğitim verilen gönüllülerin saldırıyı püskürtmek için savaşacağı konusunda güvence verdi.
8 YILDIR DEVAM EDEN ÇATIŞMALARDA 14 BİNDEN FAZLA KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ
Doğu Ukrayna’da yaklaşık sekiz yıldır devam eden ayrılıkçılar ile sürdürülen çatışmalarda bugüne kadar binlerce sivil hayatını kaybetmişti. 2014’ten bu yana Ukrayna güçleri ile Rusya destekli ayrılıkçılar arasındaki “çatışma hattı”ndaki bombardımanlarda, mayın patlamalarında ve küçük çaplı çatışmalarda 14 binden fazla kişinin hayatını kaybettiği kayıtlara geçmişti. Geçtiğimiz günlerde bir anaokuluna isabet eden top atışı ise sivillerin içinde bulunduğu olası tehlikelerin boyutunu gözler önüne seriyor.
Bugün yaşananlar, Rusya’nın Ukrayna çevresine konuşlandırdığı 150 bin kişiden oluşan askeri güçle ülkenin içlerine doğru başlattığı harekât ve elinde bulundurduğu silahları kullanma potansiyel, bu savaşta sivil kayıpların hızla artacağını düşündürüyor. Uzmanlar, savaşın büyümesi durumunda Rusya’nın ağır topçu birliklerinin, kısa menzilli balistik füzelerinin ve seyir füzelerinin kullanılabileceğinden endişe duruyor. Rusya Hava Kuvvetleri ise güdümlü füzelerle donatılmış bir halde olası teyakkuzda bekliyor.
RUS-ÇEÇEN SAVAŞI EN KÖTÜ SENARYO OLUR!
Rusya’nın savaş karnesini değerlendiren insani yardım kuruluşları, Rus askeri güçlerinin Suriye’de sivil bölgelerde oynadığı rolün, gerçekleştirdiği hava saldırılarının ve insani yardım konvoylarına yönelik engelleme girişimlerinin Ukrayna’da da yaşanabileceğinden endişe duyuyor. Bununla birlikte, Putin'in iktidarından önce Aralık 1994'ten Ağustos 1996'ya kadar süren "acımasız" Rusya-Çeçenistan savaşının bir benzerinin yaşanması, en korkulan senaryolar arasında bulunuyor. Rus-Çeçen savaşını takip eden İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün o dönem hazırladığı raporda, “Beş ay süren ve ayrım gözetmeyen yoğun bombardımanlar binlerce sivilin ölümüne neden oldu” ifadelerine yer veriliyordu. Ayrıca, iki yıl süren Rus-Çeçen savaşında yaşanan ve kayıt altına alınan insan hakları ihlalleri, keyfi gözaltılar, işkenceler ve kaybolan insanların varlığı da endişeleri artırıyor.
‘RUS ORDUSU HARKOV VE KİEV’E GİRERSE SİVİL KAYIPLAR ARTAR’
Analistler tarafından yapılan açıklamalarda, Rusya’nın askerî unsurlar arasında yaşanan angajman kurallarına uyma eğiliminde de oldukça kötü bir karneye sahip olduğu ileri sürüldü. Dış Politika Araştırma Enstitüsü'nün kıdemli danışmanı Rob Lee, Rusya'nın yedekte tuttuğu ve savaşın büyümesi durumunda kullanacağı konvansiyonel silahların önemli hedeflere yöneleceğinin altını çizdi. Ukrayna ordusunun hava savunma sistemlerinin yetersiz oluşu ve hava kuvvetlerinin yetersizliği nedeniyle Rus güçlerinin düzenleyeceği olası bir hava saldırısının engellenememesine vurgu yapan uzmanlar, Rus hava kuvvetlerinin ilk harekatta kritik hedefleri ve Ukrayna hava kuvvetlerini imha edeceğini düşünüyor.
The Washington Post’a konuşan Rob Lee, sivil kayıpların düzeyinin Rus güçlerinin Harkov ve Kiev gibi yoğun nüfuslu şehirlere yönelik askerî harekât başlatıp başlatmayacağına bağlı olduğunu söyledi. Lee ayrıca, Ukrayna ordusunun ve yerel milislerin direnişinin de sivil kayıpların artmasına yol açabileceğini belirtti ve şunları ekledi: “Rusya, Ukrayna’nın büyük çoğunluğunu işgal etmek istiyorsa, şehirlere girmek zorunda kalacak. Şehirlere girdiği durumda ise sivil kayıpları yüksek olacak.”
AB MİLYONLARCA MÜLTECİYE KAPI AÇACAĞINI DUYURDU
Birleşmiş Milletler (BM) Mülteci ajansı şimdilik rakamların çok artmadığını ancak önümüzdeki süreçte 5 milyondan fazla insanın yurdundan olarak mülteci statüsüne geçebileceğini açıkladı. Dün başlayan çatışmaların ardından, çoğu Ukraynalı evlerini terk ederek batı sınırına doğru yola çıktı. Ukrayna'nın doğusundan gelen son görüntülerde, binlerce kişinin tren ve çeşitli araçlarla ülkeden kaçmaya çalıştığı görüldü. Polonyalı yetkililer 1 milyon mülteci beklediklerini ve bu sebeple oteller, yurtlar ve spor merkezlerinde hazırlıklar yapıldığını duyurdu.
Öte yandan, Slovakya Savunma Bakanı Jaro Nad ve Romanya İçişleri Bakanı Lucian Bode, çok sayıda mülteciye göre hazırlık yaptıklarını duyurdu. Bode, "kontrolsüz bir akış" beklediklerini söyledi. Avrupa Birliği'nin (AB) temsilcileri ve NATO Genel Sekreteri Stoltenberg de dün bir ortak basın toplantısı düzenledi. "Masumlar, kadınlar, çocuklar hedef alındı. Hiç olmadığı kadar desteğimize ihtiyaç duyuyorlar. Siz de insanlarınızı gereksiz bir savaşta kaybetmek istemezdiniz" diyen AB Konseyi Başkanı Charles Michel, "Ukrayna'dan gelecek sığınmacı akınına hazırız" ifadesini kullandı.
