Avrupa Parlamentosu'nun resmi Twitter hesabından yapılan açıklamada, "Yeni sistem, şimdiye kadar vizeye ihtiyaç duymadan AB'ye giriş yapan yolcuların, artık bir seyahat izni almalarını gerektiriyor. Bu sayede sınırlarımıza varmadan önce, kimin AB'ye geldiğini öğrenebileceğiz. Detaylar için videomuzu izleyin" denildi.
Avrupa Parlamentosu'nun paylaştığı videoda ise, "2020 yılında vizesiz geçiş hakkı olan 39 milyon yolcunun AB'yi ziyaret etmesi bekleniyor. Bu yolcular, ETIAS'a (Avrupa Seyahat Bilgileri ve Yetkilendirme Sistemi) başvurmak zorunda. AB'ye gelmeden önce 7 Euro karşılığında internet üzerinden sisteme başvurmaları gerekiyor. 18 yaşının altındaki ve 70 yaşının üstündeki yolcular, sisteme başvururken herhangi bir ücret ödemeyecek. Başvurular, güvenlik birimleri tarafından kontrol edilecek." denildi.
Bu açıklama ile yeşil pasaport sahibi kişilerin de artık Avrupa'ya seyahat etmeden önce vize benzeri bir uygulamaya tabi tutulacağı ifade edilmiş oldu.
YEŞİL PASAPORT NEDİR, KİMLERE VERİLİR?
Yeşil pasaport, bordo pasaporttan farklı olarak en fazla 5 yıl geçerlilik süresine ve daha fazla dolaşım gücüne sahip olan bir pasaport türüdür. Peki, kimlere verilir? Kabaca "Yeşil pasaport devlet memurlarına verilir" diye bilinir ama bu fazla geniş bir açıklamadır. Aslında kamu görevlilerinin sadece %4’lük bir bölümü yeşil pasaporta adaydır.
Dünyadaki 195/6 ülkenin (bazı ülkeler bazı ülkeleri tanımıyor) sizce kaçına yeşil pasaport sahiplerinin vizesiz ya da kapıda veya online vize ile kolayca gitme avantajı vardır? Kopya çekmeden bi tahmin etmeye çalışın bakalım…Bir tahmin yürüttüyseniz, artık söylüyoruz: 160 ülkeye!! Bu inanılmaz bir rakam. Bu kadar güçlü pasaport dünyada çok az ülkede var. Kıyaslayacak olursak, bordo pasaportun 102 ülkeye, Amerikan pasaportunun 174, Rus pasaportunun 105, İsrail pasaportunun 147, Çin pasaportunun ise 52 ülkede dolaşım kolaylığı var.
Yeşil pasaport, bazı kamu görevlilerine (memurlar ve kamu görevlileri farklı), eski bürokratlara veriliyor. Bunlar:
- 1., 2. ve 3. derece kadrolarda bulunan veya sözleşmeli devlet memurlarına,
Yeşil pasaporta başvurabilmek için önce devlet memurlarının belli bir kıdeme ermesi gerekiyor. Bu kıdemin “derece ve kademe olarak” bir hesabı var. En yüksek derece 1’dir, en düşük ise 13. Ama mesleğe başlayan tüm memurlar 13 dereceden başlamaz. Kişilerin askerlik durumuna, kaç sene okuduğuna, vb faktörlere göre başlangıç derecesi değişir. Mesela lisans mezunları mesleğe 9 derece 1 kademe olarak başlar, bu da 9/1 olarak ifade edilir. 1. senesinin sonunda kişi 1 kıdem ilerler ve 9 derece 2 kıdem, yani 9/2 olur. Derece ise, sicilinde bir olumsuzluk olmaması halinde 3 yılda bir ilerler. Bu hesaba göre 1., 2. ve 3. dereceden kadrolu memurlar yeşil pasaport almaya hak kazanır.
- TBMM eski üyelerine,
Yani görevini tamamlamış millet vekilleri (görev sürelerinde siyah pasaport kullanıyorlar).
- Eski bakanlar,
Görevlerine devam ederken siyah pasaport kullanıyorlar. Görevlerinin bitiminde yeşil pasaporta geçiyorlar.
– 1.,2. ve 3. derece kadro karşılığı çalışan diğer kamu görevlilerine,
Devlet memuru ve kamu personeli farklı şeyler mi derseniz, bu madde, devlette kadrolu olmayan, ancak sözleşmeli çalışan personeli ifade ediyor. Bu personel içinden 1,2 ve 3. derece kadro karşılığı olanlar da yeşil pasaporta hak kazanır.
– Kadro derecesi 1.,2. veya 3. derece iken emekliğe ayrılan veya görevden çekilen memur ve diğer kamu çalışanlarına,
Yukarıda bahsi geçenler emekli olduktan sonra da yeşil pasaport ayrıcalıklarını korurlar. Aynı şekilde görevlerinden kurum tarafından çekirlerse de yeşil pasaport haklarını korurlar.
– Görevleri süresince olmak kaydıyla büyükşehir, il ve ilçe belediye başkanlarına,
Aktif olarak başkanlık yaptıkları süre boyunca, bu belediye başkanlarına da yeşil pasaport verilir.
– 1. derece kadro ile emekli olan belediye başkanlarına,
Yukarıda saydığımız belediye başkanları görevden ayrıldıklarında pasaportları bordo pasaporta döner. Ancak 1. derece kadroyken emekliliğe ayrılan belediye başkanları yeşil pasaportlarını korurlar.
– Devlet sporcusu ünvanını taşıyan atletlere,
Hangi spor branşı olduğu fark etmez, ülkeye başarı getirdiği için devlet sporcusu statüsü verilen sporculara hem aylık bağlanıyor, hem de yeşil pasaport veriliyor.
– Eskiden devlet bankaları olup, sonradan özelleştirilen Halk Bank, Ziraat Bankası ve Emlak Bankası çalışanlarından şu kişilere;
Özelleştirmeden önce yeşil pasaport hakkını elde etmiş olanlar,
Kuruluş sermaye payının en az %51’i devlete ait kamu kuruluşu olanlar,
Sosyal Güvenlik yönünden T.C. Emekli Sandığına bağlı olmak, Kamu görevlisi olanlar,4603 Sayılı İş Kanununa tabi olanlar.
- Kadro karşılığı olmaksızın çalışıp, emekli kesenekleri 1.,2 ve 3. derece üzerinden kesilerek Emekli Sandığına yatırılan çalışanlar ve bu durumda çalışırken EMEKLİ olan sözleşmeli devlet memurlarına veriliyor.
İhracat ile uğraşan iş adamlarına verilmesi için de bir yasa var.
GRİ PASAPORT NEDİR, KİMLERE VERİLİR?
Hizmet Pasaportları, Hükümetçe, Hususi İdarelerce veya Belediyelerce resmi vazifeyle dış memleketlere gönderildiklerinde veya dış memleketlerde vazifeye alınanlara, Türkiye Cumhuriyetinin üyesi bulunduğu uluslararası kuruluşlarda memur statüsünde çalışanlara, Türk Hava Kurumu ve Türkiye Kızılay Cemiyetince görevlendirilenlere altı aydan az olmamak kaydıyla görevinin müddetince verilir. Hizmet damgalı pasaport alabilecek durumda bulunanların eşlerine, ergin olmayan veya ergin olsalar dahi yanlarında yaşayıp evli bulunmayan ve iş sahibi olmayan öğrenimi devam eden çocuklarına 25 yaşının ikmaline kadar, yine ergin olsalar dahi yanlarında yaşayıp evli bulunmayan ve iş sahibi olmayan, aynı zamanda bedensel, zihinsel veya ruhsal özürlerinden en az biri nedeniyle sürekli bakıma muhtaç durumda olduğu resmi sağlık kurumlarının düzenlediği sağlık kurulu raporu ile belgelenen çocuklarına da hak sahibi kişinin pasaportu ile aynı süre geçerli hizmet damgalı pasaport verilir.
