ABD'de başkanlık seçimlerini Joe Biden'ın kazandığının resmen tescil edileceği Kongre'yi, Başkan Donald Trump'ın destekçileri basmış ve Kongre'deki oturuma şiddet olayları nedeniyle ara verilmişti. Aranın ardından toplanan Kongre temsilcileri, Biden'ın kazandığını tescil etti.
Kongre'nin işgal edilmesi olayında en az 4 kişi öldü, 52 eylemci gözaltına alındı.
Olayların kısa özeti:
- Trump destekçileri Kongre binasını bastı: Bir ölü, en az 13 gözaltı, 5 silah ele geçirildi
- Trump, eylemcilere "eve dönün" dedi. Biden, eylemi "kuşatma" olarak niteledi
- Ulusal Muhafızların tamamı görevlendirildi
- Washington'da yerel saat ile 18:00'den sonra sokağa çıkma yasağı ilan edildi
- Boşaltılan Kongre binasında güvenlik sağlandı
- Ülkenin farklı kentlerinde de Trump yanlıları hükümet binaları önünde eylem düzenledi
- Temsilciler Meclisi Ba
Başkan Trump’a sadık üyeler tarafından Joe Biden’ın Pennsylvania ve Arizona'daki zaferine yaptıkları itirazı reddetti.
Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, yaşanan ayaklanmanın ardından, Biden'ın başkan seçildiğinin tescilleneceği ortak oturumun bu gece devam edeceğini duyurdu.
Pelosi, yazılı bir açıklama yaparak bugün ABD demokrasisine yapılan "utanç verici saldırının" Kongreyi Biden'ın başkanlığını onaylama sorumluluğunu yerine getirmekten caydırmayacağını belirtti.
Temsilciler Meclisi Demokrat çoğunluk lideri Steny Hoyer, Savunma Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve Başkan Yardımcısı Mike Pence ile telefonda görüştüğünü belirten Pelosi, "Kongrede bu gece oturuma devam etme kararı aldık." ifadesini kullandı.
Sokağa çıkma yasağına rağmen Trump yanlısı gruplardan bazılarının meydanlardan ayrılmadığı kaydedildi.
Trump: Bugünü sonsuza dek hatırlayın
ABD Başkanı Donald Trump, son Twitter paylaşımında "Bu yaşananlar, kutsal ve ezici çoğunlukla kazanılan seçim galibiyetinin, çok uzun zamandır kötü muamele ve haksızlığa maruz kalan vatanseverlerden acımasızca çalındığında ortaya çıkan olaylardır. Barış ve sevgi içinde evinize dönün. Bu günü sonsuza dek hatırlayın" diye yazdı.
Twitter, seçimlere usulsüzlük karıştığı iddiasının tartışmalı olmasından dolayı, Trump'ın iletisinin yeniden paylaşılmasını, beğenilmesini ve ya yorum yapılmasını engelledi.
Sosyal medya platformu daha sonra, Trump'ın paylaştığı, aralarında yukarıdaki yorumunda olduğu 3 iletiyi, topluluk kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle sansürledi. Söz konusu paylaşımların kaldırılmasını talep ettiklerini açıklayan Twitter ayrıca hesabın 12 saat boyunca kilitli kalacağını da duyurdu.
Polisin aktardıklarına göre olaylar sırasında bir kadın, polis kurşununun hedefi oldu. Sivil olduğu açıklanan kadının hayatını kaybettiği duyuruldu. Daha sonra toplamda 4 kişinin hayatını kaybettiği açıklandı.
Beyaz Saray, Trump'ın talimatıyla Ulusal Muhafızların da Kongre'ye sevk edildiğini açıkladı. Pentagon da yaklaşık bin 100 kadar Ulusal Muhafız mensubunun görevlendirildiğini aktardı.
ABD Kongresi'ni basan Trump destekçileri binayı boşaltırken, bina dışında bazı göstericiler ile polis arasında arbede yaşandığı, çevrede güvenliğin sağlandığı son gelen bilgiler arasında.
Trump'tan eylemcilere: Eve dönün
Başkan Trump, seçimin kendilerinden çalındığı iddiasını tekrarlayarak, Kongre binasını basanların evlerine gitmesini istedi.
Trump kameralar karşısına geçerek, "Biliyorum, bizden çalınan bir seçim oldu ve bunun için üzgünsünüz. Bunu herkes biliyor. Özellikle de karşı taraf. Ancak şimdi eve gitmeniz gerekiyor. Barışı, asayişi sağlamamız lazım. Güvenlik güçlerine saygı duymamız gerekiyor. Kimsenin zarar görmesini istemiyoruz. Çok zor zamanlardan geçiyoruz. Benden, sizden, tüm ülkeden çalabildikleri başka bir dönem olmamıştı. Bu yolsuzluk yapılan bir seçimlerdi. Ancak bu insanların ekmeklerine yağ süremeyiz. Sükunete ihtiyacımız var. O yüzden eve gidin, siz çok özelsiniz, sizi çok seviyoruz, nasıl hissettiğinizi biliyorum. Eve dönün, sakince eve dönün" dedi.
Biden'dan Trump'a çağrı: Televizyona çık, bu işgali sonlandır
Trump'tan saniyeler önce basın açıklaması yapan seçilmiş başkan Joe Biden ise gerginliğin dinmesi için Trump'a çağrı yaparak devreye girmesini istedi.
ABD demokrasisi ve hukukun üstünlüğüne yönelik "görülmemiş saldırılara" son verilmesi çağrısında bulunan Biden, "Başkan Trump'ı TV'ye çıkarak ettiği yemini yerine getirmesi, Anayasa'yı savunması ve bu kuşatmaya son verilmesini talep etmeye çağırıyorum." dedi.
Demokrasinin saldırı altında olduğunu ifade eden Biden, Kongre binasının basılmasını kalkışma olarak niteledi. Görevi 20 Ocak'ta devralacak olan yeni lider, kendi güvenliğinden endişe etmediğini söyledi.
Biden, Kongre binasında yaşanan kaosun ABD'yi yansıtmadığını da sözlerine ekledi.
"Bu tür davranışlara müsamaha yok"
Polisten yapılan açıklamada ise, göstericilerin Kongre'ye girebilmek için güvenlik güçlerine kimyasal madde attığı ifade edildi.
Washington DC Emniyet Şefi Robert Contee, çıkan arbedede bir sivilin vurulduğunu teyit etti, 13 kişinin de gözaltına alındığını kaydetti. Olaylarda 5 silah ele geçirildi.
Washington DC Belediye Başkanı Muriel Bowser da asayişin sağlanacağını ve bu tür davranışlara tolerans gösterilmeyeceğini söyledi.
Başkente çevre bölgelerden polis ekipleri takviye edildi.
AB'den itidal çağrısı
Kongre'de yaşananlara uluslararası tepkiler de gelmeye başladı. Avrupa Parlamentosu Başkanı David Sassoli, Twitter'daki paylaşımında demokrasi vurgusu yaptı. Sassoli, "Kongre'deki görüntüler oldukça endişe verici. Demokratik seçimlere saygı duyulmalı. ABD'nin demokratik kuralları koruyacağından eminiz" diye yazdı.
Biden'dan Trump'a çağrı: Televizyona çık, bu işgali sonlandır
Trump'tan saniyeler önce basın açıklaması yapan seçilmiş başkan Joe Biden ise gerginliğin dinmesi için Trump'a çağrı yaparak devreye girmesini istedi.
ABD demokrasisi ve hukukun üstünlüğüne yönelik "görülmemiş saldırılara" son verilmesi çağrısında bulunan Biden, "Başkan Trump'ı TV'ye çıkarak ettiği yemini yerine getirmesi, Anayasa'yı savunması ve bu kuşatmaya son verilmesini talep etmeye çağırıyorum." dedi.
Demokrasinin saldırı altında olduğunu ifade eden Biden, Kongre binasının basılmasını kalkışma olarak niteledi. Görevi 20 Ocak'ta devralacak olan yeni lider, kendi güvenliğinden endişe etmediğini söyledi.
Biden, Kongre binasında yaşanan kaosun ABD'yi yansıtmadığını da sözlerine ekledi.
"Bu tür davranışlara müsamaha yok"
Polisten yapılan açıklamada ise, göstericilerin Kongre'ye girebilmek için güvenlik güçlerine kimyasal madde attığı ifade edildi.
Washington DC Emniyet Şefi Robert Contee, çıkan arbedede bir sivilin vurulduğunu teyit etti, 13 kişinin de gözaltına alındığını kaydetti. Olaylarda 5 silah ele geçirildi.
Washington DC Belediye Başkanı Muriel Bowser da asayişin sağlanacağını ve bu tür davranışlara tolerans gösterilmeyeceğini söyledi.
Başkente çevre bölgelerden polis ekipleri takviye edildi.
AB'den itidal çağrısı
Kongre'de yaşananlara uluslararası tepkiler de gelmeye başladı. Avrupa Parlamentosu Başkanı David Sassoli, Twitter'daki paylaşımında demokrasi vurgusu yaptı. Sassoli, "Kongre'deki görüntüler oldukça endişe verici. Demokratik seçimlere saygı duyulmalı. ABD'nin demokratik kuralları koruyacağından eminiz" diye yazdı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise "Washington'daki görüntüler şoke edici. Demokratik seçimlerin sonuçlarına saygı duyulmalı" diye yazdı.
Olaylar nasıl başladı?
Trump'ın seçim sonuçlarını kabul etmeyeceğini açıklamasının ardından Kongre binası önünde toplanan destekçileri ile polis arasında çatışma çıktı. Göstericilerden bir grubun polis barikatını aşarak Kongre binasına girmesi sonucu polis göstericilere biber gazıyla müdahale etti. Kongre üyelerine masalarının altındaki gaz maskelerini takmaları uyarısı yapıldı.
Çıkan olaylar nedeniyle Kongre binasının kapıları kapatıldı. Başkan Trump, sosyal medya üzerinden eylemcilere çağrı yaparak sakin olmalarını istedi. Trump, "Kongre'deki herkesin sükuneti korumasını istiyorum. Şiddet olmasın. Unutmayın biz bir kanun ve düzen partisiyiz." ifadelerini kullandı.
Pence: Saldırılarda yer alanlar hesap verecek
ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence de, "Kongre binasındaki olayların sona erdirilmesi" çağrısı yaparak, şiddet olaylarının hoş görülmeyeceğini belirtti.
Pence, Twitter hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, "ABD Kongresindeki şiddet ve yıkım hemen durmalı. Bu olaylarda yer alan herkes güvenlik güçlerine saygı duymalı ve hemen binayı terk etmeli." ifadesini kullandı.
Barışçıl protestoların her Amerikalının hakkı olduğunun altını çizen Pence, "Ancak Kongre binamıza saldırı hoş görülmeyecektir ve bu olayda yer alan herkes kanun önünde hesap verecektir." paylaşımında bulundu.
Sokağa çıkma yasağı
Göstericilerin bazılarının Kongre binasına girmesi nedeniyle yapılan oturum askıya alındı. Polis kongre üyelerine sakin olmaları çağrısı yaparken, içeride bulunan gazetecilerden de yerlerine dönmeleri istendi. Olayların artması üzerine Washington Belediye Başkanı Muriel Bowser, saat 18:00'dan sonra sokağa çıkma yasağı ilan etti.
"Senato Başkanı" sıfatıyla söz konusu oturumu yöneten Başkan Yardımcısı Mike Pence'in ise güvenlik nedeniyle binadan çıkarıldığı öğrenildi.
Ülkedeki seçim yasalarına göre, 14 Aralık 2020'de tüm eyaletlerdeki Seçiciler Kurulu delegelerinin kullandığı oyların tek tek sayılıp ardından seçim sonuçlarının tescil edileceği ortak oturum, Başkan Donald Trump'ın "sonuçları kabul etmeyeceğim" açıklamalarının gölgesinde başladı. Oturumun başlamasından birkaç dakika sonra seçimin kritik eyaletlerinden Arizona'nın delege oylarına Cumhuriyetçiler itiraz etti.
Bu esnada dışarıda toplanan eylemcilerin gösterisinin şiddete dönüşmesi üzerine güvenlik güçleri Kongre üyelerini binadan tahliye etmeye başladı, bazı yetkililer ofislerine sığındıklarını sosyal medyadan duyurdu.
Güvenlik güçlerinin eylemcilerine silahlarını doğrultması kameralara yansıdı.
Büyük oranda "seremonik" olarak kabul edilen oturum, kaotik 3 Kasım 2020 seçimleri ve sonuçlarına ilişkin tartışmalar nedeniyle bu yıl büyük önem taşıyor.
Oturumdan kısa süre önce Washington'da destekçilerine hitap eden Trump, oturuma başkanlık eden Başkan Yardımcısı Mike Pence'in "delege oylarını kabul etmeyip, Cumhuriyetçiler lehine yeniden tescil edilmesi" için geri göndermesi gerektiğini savundu.
Pence'ten ise bu yönde adım atacağına yönelik herhangi bir işaret gelmezken, Amerikan medyasına yansıyan haberlerde, "Pence'in Trump'a böyle bir şey yapamayacağını söylediği" iddia edildi.
Ortak oturumda ne bekleniyor?
Bu siyasi tartışmalar altında başlayan ortak oturumda, Seçiciler Kurulunda yer alan her bir eyaletin delegelerinin 14 Aralık 2020'de kullandığı oylar, Pence'in önüne kapalı zarflar içinde sunulacaktı.
Pence'in zarfları alfabetik sıraya göre açıp, tek tek eyaletlerdeki delege oylarının hangi başkan adayı için kullanıldığını okuması bekleniyordu.
Kongre kurallarına göre, her iki kanattan en az birer isim bu işleme itiraz ederse, o zaman Senato ve Temsilciler Meclisi kendi içinde konuyu tartışmaya açabilir. 2 saatlik bu tartışma bölümünün ardından Kongrenin her iki kanadında da, itirazların kabul edilip edilmemesine yönelik oylama yapılır. İtirazın, kabul edilebilmesi için her iki kanatta da salt çoğunluğun oyunu alması gerekir.
ABD Başkanı Trump, uzunca bir süredir Cumhuriyetçi Kongre üyelerine çağrıda bulunarak, seçim sonuçlarına itiraz etmelerini ve 6 Ocak'ta sonuçları tescil etmemelerini istiyordu.
3 Kasım 2020'de yapılan tartışmalı başkanlık seçimlerinin ardından 14 Aralık 2020'de ülke genelindeki 538 delege oylarını kullanmış, Demokrat aday Biden 306 delegeyle seçimleri kazanmıştı.
